تکنولوژی‌ها و نوآوری‌های جدید همواره بخش مهمی از صنعت گردشگری را تشکیل داده‌اند و امروزه بیش از هرزمان دیگری به مهم‌ترین کلید رونق گردشگری تبدیل شده‌اند. یکی از مهم‌ترین کاربردهای تکنولوژی‌های جدید در صنعت گردشگری در ایجاد هتل هوشمند است. فناوری‌های جدید می‌توانند در هتلهای مورداستفاده قرار گرفته و بخش‌های مختلف آن را هوشمند کنند. هوشمندسازی هتل می‌تواند از جهات مختلفی مفید و سودمند بوده و مزایای زیادی داشته باشد که از جمله آن‌ها می‌توان به بهینه‌سازی عملکرد کارکنان و کاهش هزینههای عملیاتی هتل اشاره کرد.
آشنایی با هتل هوشمند
یک هتل هوشمند در واقع هتلی است که مجهز به فناوری‌های جدید و جذاب مانند هوش مصنوعی(AI) و اینترنت اشیا(IoT) شده است و هدف از آن بهبود فرایند مدیریت، بهبود کارایی، کنترل بخش‌های مدیریتی هتل و همچنین ارائه خدمات بهتر به مهمانان هتل است. احتمالا سوال مهمی که به ذهن می‌رسد این است که فرایند هوشمند سازی هتل چگونه محقق می‌شود؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که با پیاده‌سازی سنسورها در عناصر مختلف ساختمان می‌توان به طور متمرکز و دائمی اطلاعات را دریافت کرده و آن‌ها را به یک پلتفرم متمرکز ارسال کرد.
ذخیره‌سازی و دریافت اطلاعات و داده‌ها به‌صورت لحظه‌ای باعث می‌شود تا اطلاعات ارزشمندی در اختیار هتل‌ها قرار داشته باشد و با پردازش این اطلاعات بینش عمیقی نسبت به عملکرد یک هتل به دست بیاید. تجهیزاتی که در این هتل‌ها وجود دارند همگی به اینترنت متصل بوده و قادر هستند تا با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. به‌طورکلی در این هتل‌ها می‌توان بخش‌های مختلف ساختمان را از طریق یک کنترل از راه دور مانند گوشی هوشمند، تبلت و … مدیریت کرد.
نکته مهم دیگر درباره این هتل‌ها این است که آن‌ها به طور دائمی به اینترنت متصل هستند و قادر هستند تا با استفاده از اطلاعاتی که از اینترنت دریافت می‌کنند به درخواست‌های کاربر پاسخ‌های هوشمندانه‌ای را ارائه دهند.
هوشمندسازی یکی از مفاهیم مهم و پرکاربرد انقلاب چهارم صنعتی (Fourth Industrial Revolution) می‌باشد. به کمک تکنولوژی‌ها و فناوری‌های جدید مانند هوش مصنوعی (AI)، اینترنت اشیا (IoT)، همزاد دیجیتال (Digital Twin) و.. می‌توان فرایندهای مختلف را در صنایع و سازمان‌های گوناگون هوشمند کرد. هوشمند شدن فرایندهای مختلف می‌تواند در صنایع مختلفی مانند کشاورزی، لجستیک، انبارداری و… اهمیت داشته باشد. هوشمندسازی هتل‌ها یکی دیگر از مواردی است که موجب دیجیتالی شدن یا به اصطلاح تحول دیجیتال در هتل‌ها می‌شود.
یک هتل هوشمند چه ویژگی‌هایی دارد؟
هتلهای هوشمند برای ارائه اقامتی بهتر از نظر خدمات و راحتی برای مهمانان طراحی شده‌اند؛ ولی مهم‌تر از همه این است که آن‌ها امکان مدیریت بهینه و بهبود امنیت هتل‌ها را نیز فراهم می‌کنند. از جمله مهم‌ترین قابلیت‌ها و ویژگی‌های یک هتل هوشمند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کنترل دسترسی و امنیت: فناوری‌های جدید استفاده شده در هتلهای هوشمند برای شناسایی افراد در زمان دسترسی به فضای داخلی ساختمان‌ها و اتاق‌های هتل استفاده می‌شوند. نوع شناسایی آن‌ها از طریق یک کد، تشخیص بیومتریک یا بازکردن یک قفل دیجیتال است که سطح امنیت هتل را افزایش می‌دهد. از طرف دیگر سیستم‌های دوربین مداربسته که به‌صورت متمرکز تحت نظارت هستند نیز می‌توانند امنیت هتل‌ها را افزایش دهند.
- اتاق‌های هوشمند: این اتاق‌ها در هتلهای هوشمند به شکلی طراحی شده‌اند که افرادی که در آن‌ها اقامت دارند احساس راحتی داشته باشند. این هتل‌ها می‌توانند درخواست سرویس اتاق، دمای محیط، میزان رطوبت و بسیاری از موارد دیگر را مدیریت کرده و اقامتی دلپذیر را ارائه دهند.
- کنترل هزینههای ساختمان: امکانات کنترلی و نظارتی که امروزه در یک هتل هوشمند مورداستفاده قرار می‌گیرند قادر خواهند بود تا به‌صورت لحظه‌ای میزان مصرف آب، برق و بسیاری از انرژی‌های دیگر را مدیریت کرده و به کاهش مصرف انرژی و در پی آن کاهش هزینههای داخلی ساختمان کمک شایانی کنند. (ساختمان هوشمند چیست؟)
- مدیریت فضاهای اشتراکی: در هتلهای هوشمند می‌توان اتاق‌های جلسات، ظرفیت رستوران، نحوه استفاده از سالن بدنسازی و بسیاری از موارد دیگر را از طریق یک پلتفرم کنترلی مدیریت کرد. همین عامل نیز باعث می‌شود تا نحوه مدیریت ساختمان و از طرف دیگر نحوه تعامل کارکنان با یکدیگر به میزان زیادی بهینه‌سازی شود.
- کنترل پارکینگ: در پارکینگ این هتل‌ها می‌توان نظارت کاملی بر دسترسی وسایل نقلیه و همچنین کنترل حجم فضاهای موجود در پارکینگ داشت و به این ترتیب ارائه خدمات در پارکینگ (پارکینگ هوشمند) هتل‌ها به شکل بهتری انجام خواهد شد.
مزایای هوشمندسازی هتل
از جمله مهم‌ترین مزایای یک هتل هوشمند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اتوماسیون فرایندها: امکان کنترل و اتوماسیون سیستم‌هایی مانند سیستم روشنایی، برق، گرمایش، تهویه‌مطبوع، لوازم الکتریکی، پنجره، درب، آبیاری و … در هتلهای هوشمند وجود دارد.
- صرفه‌جویی در بهره‌وری و مصرف انرژی: کنترل میزان عرضه خدمات و انرژی مختلف به داخل بخش‌های مختلف ساختمان هتل می‌تواند امکان بهینه‌سازی هزینه‌ها را فراهم کرده و به نوبه خود به صرفه‌جویی در هزینه‌ها و کاهش اثرات زیست‌محیطی نیز منجر شود. هتل هوشمند هتلی کارآمد است که با محیط اطراف کاملا ادغام شده است.
- دسترسی به داده‌های نقطه‌ای: دسترسی به اطلاعات در هرزمان و هر نقطه‌ای امکان‌پذیر است که با استفاده از پلتفرم‌های مدیریتی می‌توان این دسترسی را فراهم کرد.
- بهبود تصمیم‌گیری: به لطف پلتفرم‌های مدیریتی مبتنی بر داده، مدیریت هتل می‌تواند بر این اطلاعات تکیه کرده و از آن برای ارزیابی عملکرد بخش‌ها و خدمات مختلف هتل استفاده کند. به این ترتیب مدیریت هتل می‌تواند تصمیمات استراتژیک بهتری را بر اساس داده‌های کلیدی اتخاذ کند.
- تعمیر و نگهداری بهتر از هتل: هتلهای هوشمند معمولا به شکل بهتری نگهداری می‌شوند؛ چراکه کوچک‌ترین مشکلی در قطعات و بخش‌های مختلف این هتل‌ها با استفاده از سیستم‌های نظارتی شبانه‌روزی مشخص شده و به‌سرعت اقدامات لازم برای بهبود این مشکلات انجام خواهد شد.
در هتل هوشمند از چه تکنولوژی‌هایی استفاده می‌شود؟
اینترنت اشیا یکی از مهم‌ترین تکنولوژی‌هایی است که در هتلهای هوشمند استفاده می‌شود. انواع قطعات و حسگرهای مختلف که اطلاعات متفاوتی را از ساختمان هتل دریافت می‌کنند می‌توانند امکان ارائه خدمات بهتر و باکیفیت‌تر را در یک هتل هوشمند فراهم کنند. از جمله این حسگرها می‌توان به حسگرهای مخصوص نور، دما، صدا، رطوبت و … اشاره کرد. تکنولوژی هوش مصنوعی و یادگیری ماشین جز دیگر تکنولوژی‌های کلیدی و مهمی است که در این هتل‌ها استفاده می‌شود.
هوشمند سازی هتل باعث می‌شود تا اطلاعات به دست آمده از حسگرها به بهترین شکل ممکن پردازش شده و بینش عمیقی در خصوص عملکرد بخش‌ها و اجزای مختلف هتل‌ها به دست بیاید که این کار با استفاده از هوش مصنوعی و تکنولوژی ماشین لرنینگ یا یادگیری ماشین امکان‌پذیر است. تجهیزات اتوماسیون و خودکارسازی فرایندها نیز از دیگر تکنولوژی‌های استفاده شده در این هتل‌ها هستند که همان‌طور که از نامشان پیداست به‌منظور خودکار کردن عملیات مختلف در داخل هتل‌ها استفاده می‌شوند.
ربات‌ها از دیگر تکنولوژی‌هایی هستند که امروزه در هتلهای هوشمند مورداستفاده قرار می‌گیرند. با استفاده از این ربات‌ها دیگر نیازی به حضور نیروی انسانی برای انجام عملیات مختلف در داخل هتل‌ها وجود ندارد. ربات‌ها می‌توانند نقش یک پیشخدمت را ایفا کرده و برای تحویل لوازم یا جابه‌جایی لوازم مهمانان هتل مورداستفاده قرار گیرند. خدمات بهداشتی و تمیزکردن هتل و البته خدمات اتاق هتل از دیگر خدماتی است که امروزه توسط ربات‌های هوشمند ارائه می‌شود.
دستیارهای صوتی جز دیگر تکنولوژی‌های کاربردی هستند که در هتلهای هوشمند مورداستفاده قرار می‌گیرند. با استفاده از این دستیارها مهمانان هتل می‌توانند مکالماتی را با یک سیستم هوشمند داشته باشند و نیازهای خود را از آن بخواهند. از طرف دیگر این دستیارها می‌توانند به هتلداران در شناخت هرچه بهتر مهمانان خود و تشخیص نیازهای آن‌ها نیز کمک کنند که این کار از طریق داده‌های جمع‌آوری شده توسط آن‌ها اتفاق می‌افتد.
امنیت در هتلهای هوشمند
مسئله امنیت در هتل‌ها همواره از اهمیت بالایی برخوردار بوده و تقریبا تمامی هتل‌ها به دنبال این بوده‌اند که سیستم‌های امنیتی خود را تقویت کنند تا از این طریق بتوانند خیال مهمانان خود را راحت کنند. یکی از ویژگی‌های هتل هوشمند این است که سیستم‌های نظارتی بسیار قوی و هوشمندی در این هتل‌ها وجود دارند و همین عامل نیز باعث می‌شود تا امنیت این هتل‌ها افزایش پیدا کند. دوربین‌های نظارتی در داخل این هتل‌ها می‌توانند هرگونه فعالیت مشکوک را تشخیص داده و گزارش‌های مربوط به آن را ارسال کنند.
از طرف دیگر باید به این نکته مهم دقت داشت که در هتلهای هوشمند دسترسی هریک از اعضای هتل از جمله کارکنان، مدیریت و البته مهمانانی که در هتل حضور دارند تنها با استفاده از کارت‌های هوشمند امکان‌پذیر خواهد بود. همین عامل نیز باعث می‌شود تا امنیت اتاق‌های داخل هتل به میزان زیادی افزایش پیدا کند. بااین‌وجود نباید فراموش کرد که به علت متصل بودن سیستم‌های داخل هتلهای هوشمند به اینترنت هنوز هم خطراتی امنیت این هتل‌ها را تهدید میکند.
امروزه تولیدکننده‌های قطعات و تجهیزات هتلهای هوشمند و اینترنت اشیا تمام تلاش خود را به کار گرفته‌اند تا این مشکلات امنیتی مربوط به اتصال تجهیزات به اینترنت را کاهش دهند و شرایط بهتری را برای هوشمند سازی هتل فراهم کنند.
پرسش‌وپاسخ
آیا پیاده‌سازی تجهیزات هتل هوشمند فرایندی پیچیده است؟
بله برای انجام این کار به نیروهای متخصص احتیاج است که آشنایی کاملی با این قطعات، سرویس‌ها و نرم‌افزارها داشته باشند.
چه چالش‌هایی در مسیر هوشمندسازی هتل وجود دارد؟
پیچیدگی بالای این فرایند، نیاز به اتصال دائمی به اینترنت و هزینه بالا از جمله مهم‌ترین مشکلات و چالش‌های پیش رو در این مسیر به شمار می‌آیند.
آیا هتلهای هوشمند نیاز به کارکنان انسانی نیز خواهند داشت؟
بله؛ ولی نیاز به این کارکنان به میزان زیادی کاهش پیدا میکند که روی هزینههای کلی هتل تاثیرگذار خواهد بود.
خلاصه مطلب
هتل هوشمند هتلی است که در آن از تجهیزات و تکنولوژی‌های جدید از جمله اینترنت اشیا، ربات‌ها، هوش مصنوعی و … به‌منظور بهبود و خودکارسازی فرایندهای مختلف هتل و ارائه خدمات باکیفیت‌تر به مهمانان استفاده می‌شود. هوشمندسازی هتل می‌تواند مزایایی از جمله کاهش هزینه‌ها، کاهش مصرف انرژی، بهینه‌سازی فرایندها و ارائه خدمات باکیفیت به مهمانان را به همراه داشته باشد.
منایع: