جاده هوشمند را می‌توان به‌عنوان جزئی جدایی‌ناپذیر از وسایل نقلیه خودران به شمار آورد. بهبود زیرساخت‌های جاده‌ای نه‌تنها به خودروهای خودران کمک می‌کند؛ بلکه می‌تواند جادهها را به محیطی ایمن برای رانندگی با خودروهای عادی نیز تبدیل کند و در کل عملکرد سیستم حمل‌ونقل شهری و بین‌شهری را ارتقا دهد. امروزه اصلی‌ترین دلیلی که برای تصادفات جاده‌ای وجود دارد مسئله خطای انسانی است. با هوشمندسازی جاده این مسئله تا حد زیادی برطرف شده و همین عامل نیز باعث کاهش تصادفات جاده‌ای خواهد شد. نکته قابل‌توجه در اینجا این است که جادههای هوشمند به‌اندازه وسایل نقلیه هوشمند مهم هستند و به همین علت نیز باید سرمایه‌گذاری‌های زیادی در این بخش صورت گیرد.
جاده هوشمند چیست؟
امروزه جادهها میتوانند داده‌های مختلفی را با استفاده از تجهیزات اینترنت اشیا جمع‌آوری کرده و به این ترتیب ترافیک را در جادهها مدیریت کنند. این مسئله به برنامه‌ریزی بهتر برای حمل‌ونقل در دنیای آینده نیز کمک خواهد کرد. دستگاه‌ها و تجهیزاتی که در جاده هوشمند مورداستفاده قرار می‌گیرند شامل موارد متعددی هستند که از جمله آنها می‌توان به سنسورهای سرعت‌سنج، سنسورهای صوتی، دوربین‌های مداربسته، چراغ‌های راهنمایی هوشمند، سیستم‌های نظارت بر وضعیت آب‌وهوا و… اشاره کرد. این تجهیزات و سنسورها قادر هستند تا داده‌های مربوط به جریان ترافیک را به‌صورت کاملا لحظه‌ای و آنلاین دریافت کنند.
آیا با مفهوم هوشمندسازی و تکنولوژیهای آن آشنا هستید؟ در صورت تمایل به اطلاعات بیشتر می‌توانید مقاله اینفورتک در این موضوع را مطالعه کنید.
یکی از مزیت‌های استفاده از جادههای هوشمند این است که این جادهها قادر هستند تا آلودگی‌های ناشی از خودروها را نیز تا حد زیادی کاهش داده و شرایط جاده‌ای را بهبود دهند. امروزه در بسیاری از شهرهای بزرگ در دنیا چنین جادههایی ساخته شده و به‌صورت آزمایشی مورداستفاده قرار گرفته‌اند. نتیجه حاصل از استفاده این جادهها نشان می‌دهد که آنها میتوانند اثرگذاری فوق‌العاده‌ای را در سیستم‌های ترافیک شهری و بین‌شهری داشته باشند.
پیشنهاد مطالعه: آشنایی با لجستیک هوشمند
جادههای هوشمند چه مزایایی دارند؟
از جمله مهم‌ترین مزایای جاده هوشمند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کاهش ازدحام و ترافیک: نظارت بر حرکت وسایل نقلیه و تنظیم چراغ‌های راهنمایی می‌تواند به کاهش ترافیک در جادهها کمک کند. استفاده از پردازنده‌های قوی و بینایی ماشین برای نظارت بر تقاطع‌ها و جمع‌آوری داده‌های ترافیکی به‌صورت لحظه‌ای باعث میشود تا ترافیک در شهرها و در جادههای بین‌شهری تا حد زیادی کنترل شود.
- بهبود ایمنی جادهها: بینایی ماشین به شناسایی وسایل نقلیه در جادههای هوشمند می‌پردازد و همین عامل نیز باعث میشود تا عابران پیاده، خودروهای دیگر و دوچرخه‌سواران کاملا در امنیت باشند. دستگاه‌های هوشمندی که در این جادهها نصب می‌شوند تا حد زیادی از وقوع تصادفات جلوگیری کرده و جلوی فعالیت‌های مجرمانه در جادهها را نیز می‌گیرند.
- خودکارسازی پرداخت عوارض: پرداخت عوارض در جادههای بین‌شهری و بزرگراه‌ها یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی است که باعث به وجود آمدن ترافیک در جادهها میشود. با استفاده از تجهیزات هوشمندی که در بزرگراه‌ها نصب میشود و دوربین‌های مخصوص می‌توان این روند را به طور کامل خودکار کرد و به این ترتیب از به وجود آمدن ترافیک جلوگیری کرد.
- کاهش آلودگی: فناوری‌هایی که امروزه در جاده هوشمند نصب می‌شوند میتوانند به بهینه‌سازی جریان ترافیک به‌منظور جلوگیری از ایجاد ترافیک کمک کنند که این عامل نیز به طور مستقیم به کاهش آلودگی در جادهها و شهرها کمک خواهد کرد.
پیشنهاد مطالعه: انقلاب چهارم صنعتی و تاریخچه آن
تکنولوژیهای استفاده شده در جادههای هوشمند
به طور کلی چهار نوع تکنولوژی کلی در جاده هوشمند مورداستفاده قرار می‌گیرد که این چهار نوع تکنولوژی شامل موارد زیر می‌شوند:
- کابل‌های شارژ الکتریکی: بسیاری از جوامع در حال کار برای ادغام وسایل نقلیه الکتریکی و جادههای هوشمند هستند. نصب ایستگاه‌های شارژ الکتریکی یکی از مهم‌ترین اقدامات در این زمینه به شمار می‌آید؛ ولی در کنار آنها کابل‌های شارژ الکتریکی که در طول جادهها نصب می‌شوند نیز تکنولوژی مهم دیگری هستند که باعث پیشرفت این جادهها خواهند شد.
- روسازی هوشمند جادهها: استفاده از حسگرهای فیبر نوری با وضوح بالا در کنار سایر تکنولوژیهای مشابهی که امروزه وجود دارند باعث میشود تا وسایل نقلیه در جادهها به‌راحتی تشخیص داده شوند و شرایط جاده را نیز با دقت بالایی اندازه‌گیری کنند. این مسئله به شناسایی و تشخیص تصادفات کمک کرده و می‌تواند هشدارهای خودکاری را به امدادگران ارسال کند.
- استفاده از رنگ‌های خورشیدی در جادههای هوشمند: این رنگ‌ها نیز جز تکنولوژیهای جذاب دیگری هستند که در حال حاضر در جادههای هوشمند مورداستفاده قرار می‌گیرند. آنها قادر هستند که در طول روز انرژی موردنیاز خود را از خورشید دریافت کرده و پس از غروب آفتاب و تاریک شدن جاده این رنگ‌ها روشن شده و نورانی می‌شوند. همین عامل نیز باعث میشود تا بتوانند راهنمای خوبی در طول شب برای رانندگان باشند و از بروز تصادف به علت تاریکی هوا جلوگیری کنند.
- تجهیزات هشداردهنده: آخرین مورد از تکنولوژی‌هایی که در جادههای هوشمند مورداستفاده قرار می‌گیرند تجهیزات هشداردهنده هستند. این تجهیزات با استفاده از تکنولوژیهای اینترنت اشیا و هوش مصنوعی طراحی و ساخته شده‌اند. آنها قادر هستند که بر اساس یک شبکه پیشرفته از حسگرها و پردازش اطلاعات سرعت خودروها را تشخیص دهند. به این ترتیب زمانی که سرعت یک خودرو بیش از حد است آنها شروع به بوق‌زدن می‌کنند و به خودروهای مقابل هشدار خواهند داد.
پیشنهاد مطالعه: تعریف تحول دیجیتال
پرسش‌وپاسخ
در این بخش قصد داریم به برخی از رایج‌ترین و پرتکرارترین سوالاتی که درباره جاده هوشمند وجود دارد پاسخ دهیم.
آیا اجرا و پیادهسازی جاده هوشمند عملی است؟
بله امروزه در بسیاری از کشورهای پیشرفته در دنیا چنین جادههایی طراحی شده و دارای قابلیتهای بسیار زیادی نیز هستند. این جادهها میتوانند مزایای مختلفی را برای کشورها و دولتها به همراه داشته باشند.
آیا هزینه پیادهسازی جادههای هوشمند زیاد است؟
این هزینه تقریبا هزینه بالایی است؛ چراکه از تکنولوژیهای جدید و بهروز بسیار زیادی در این جادهها استفاده میشود. با این حال مزایای زیادی که این جادهها دارند باعث میشود تا از نظر اقتصادی گزینه جذابی برای دولتها و کشورها باشند.
هوشمندسازی جاده چقدر طول می‌کشد؟
این مسئله به فاکتورها و عوامل مختلفی بستگی دارد که از جمله آنها می‌توان به میزان بودجه‌ای که در نظر گرفته شده است، شرایط اولیه بودجه، امکاناتی که در اختیار قرار دارد و… اشاره کرد.
خلاصه مطلب
جاده هوشمند جاده‌ای است که در آن از تکنولوژیهای مختلف به‌منظور کاهش تصادفات، ترافیک و آلودگی استفاده میشود. هوشمندسازی جاده شاید هزینه بالایی داشته باشد؛ ولی بدون شک مزایای متعدد آن باعث میشود تا در آینده‌ای نزدیک تمامی دولتها به فکر انجام این کار بیفتند. از جمله مهم‌ترین مزایای جادههای هوشمند می‌توان به مواردی مانند کاهش تصادفات جاده‌ای، کاهش ترافیک و مواردی از این قبیل اشاره کرد.
منابع: